شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟

شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟

حتما با شنیدن نام بازار سرمایه، با عبارت شاخص بورس هم آشنا شده اید. این اصطلاح یکی از اطلاعات تخصصی در بورس است که به شما در بررسی و تحلیل داده ها و بهبود آمار فروش و بهای تمام شده شرکت‌ ها، حجم و ارزش معاملات، تغییرات نرخ ارز و قیمت‌ های جهانی و همچنین میزان ورود و خروج اشخاص حقیقی و حقوقی کمک می کند. برای اینکه بتوانید با این گروه از اطلاعات آشنا شوید، توصیه می شود با خواندن این مقاله به سوال شاخص بورس چیست پاسخ دهید و از انواع آن آگاه شوید.

منظور از شاخص بورس چیست؟

آیا می دانید منظور از شاخص بورس چیست؟ به طور حتم پاسخ شما منفی است. در این بخش شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟ از مطلب به آن پاسخ داده شده است. شاخص بورس همان stock index در انگلیسی است که در قالب یک عدد به شما نشان می دهد که آیا این بازار که در آن سرمایه گذاری کرده اید، رشد داشته یا خیر و در کل با مقایسه آن در هر لحظه می توانید شرایط بازار را ارزیابی نمایید؟ برای پاسخ به سوال شاخص بورس چیست، باید بدانید که تنها یک شاخص در بورس وجود ندارد و در انواع مختلفی می توان آن را مورد بررسی قرار داد.

نکته قابل توجه این است که عوامل متفاوتی بر تعریف شاخص بورس تاثیر می گذارند زیرا با تغییر معاملات، این رقم نیز تغییر می کند.

آشنایی با انواع شاخص های بورس

پس از اینکه دریافتید، شاخص بورس چیست، باید به دنبال یادگیری انواع آن باشید. اگر علاقه دارید وارد سرمایه گذاری در بورس شوید، بهتر است اطلاعاتی در خصوص اندازه گیری شاخص تغییرات قیمت سهام در شرکت های مختلف بدست آورید. همچنین می شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟ توان اشاره کرد که تمامی فعالان بازار سرمایه که ممکن است بر اساس تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال، تابلوخوانی یا ترکیبی از این روش‌ ها فعالیت کنند، همواره شاخص های بازار را تحت نظر دارند. در این بخش از مقاله در سایت باشگاه سرمایه گذاری رزسا قصد داریم شما را با انواع شاخص بورس آشنا کنیم:

1. شاخص قیمت و بازده نقدی ( TEDPIX)
2. شاخص کل هم‌ وزن در بورس
3. شاخص بازده نقدی (TEPIX)
4. شاخص صنعت و مالی
5. شاخص قیمت هم ‌وزن در بورس
6. ‌شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
7. شاخص ۵۰ شرکت برتر

شاخص قیمت شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟ و بازده نقدی ( TEDPIX)

برای اینکه بدانید شاخص بورس چیست؟ باید با یکی از مهمترین بخش های آن که شاخص قیمت و بازده نقدی است آشنا شوید. این شاخص در نام TEDPIX شناخته شده است همان شاخص کل در بورس تهران است که کسانی که در بازار بورس ایران فعالیت دارند، تا حدودی با آن سر و کار دارند و در اخبار از آن زیاد شنیده اند. در اصل این عدد نشان دهنده سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بازار بورس، صفحه مورد نظر را بخوانید.

شاخص کل هم‌ وزن در بورس

آیا می دانید شاخص بورس چیست؟ پس با ما در ادامه مقاله همراه باشید. شاخص کل هم وزن در بورس یکی از ارقامی است که در آینده بورس ایران تاثیر گذار است و به کارشناسان و فعالان بازار نشان می دهد شاخص کل هم وزن معیار مناسبی برای ارزیابی شرکت‌ های بورسی و نشان دهنده برآیند عمومی تغییرات بازار سهام نیست. به همین دلیل این گروه از افراد باید نوسانات مثبت و منفی در شرکت های بزرگ و کوچک را در بررسی های آماری و تحلیلی خود قرار دهند. زیرا ممکن است با یک چشم بهم زدن از آن سهامی که فکرش را نمی کرده اید، سود کنید.

مطلب پیشنهادی: آینده بورس در ایران چگونه است؟

شاخص بازده نقدی (TEPIX)

برای پاسخ به سوال شاخص بورس چیست، باید اطلاعاتی در خصوص عبارت انگلیسی TEPIX بدست آورید. این اصطلاح بیانگر روند عمومی تغییر قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. نکته مهم درباره شاخص بازده نقدی این است که سود شرکت های موجود در بازار سرمایه در شاخص در نظر گرفته نمی شود. تفاوت عمده این شاخص با شاخص کل در قیمت سهام است که تنها عامل مهم در TEPIX، قیمت سهام است که افزایش یا کاهش بورس شما تاثیر گذار است.

شاخص صنعت و مالی

برای فهم شاخص بورس چیست بهتر است بدانید شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟ که در بورس اوراق بهادار شرکت ها در دو دسته صنعتی یا مالی تقسیم بندی می شوند. شرکت‌ های تولیدی و تامین سرمایه زیر شاخص مالی و شرکت‌های خدماتی نیز زیر شاخص صنعت خود ارزیابی می‌شوند. نکته مهم این است که شرکت های بزرگ و معتبر روی این شاخص اثر مستقیم دارند. یکی از فعالیت هایی که می توانید در تعریف شاخص بورس اجرایی کنید، بررسی میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های فعال در بخش مالی و صنعتی است.

شاخص قیمت هم ‌وزن در بورس

در شاخص قیمت هم وزن به پاسخ سوال شاخص بورس چیست می رسید و در می یابید که شرکت‌های پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه ‌‌شاخص قیمت سهیم هستند. بنابراین نوسانات مثبت و منفی در تغییرات بازار سهام تاثیر گذار هستند.

‌شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)

برای پاسخ به سوال شاخص بورس چیست باید بدانید که شاخص سهام آزاد شناور یا همان TEFIX به عنوان Free float شناخته شده است و به بخشی از سهام گفته می شود که سهامداران و معامله گران آن همیشه آماده خرید و فروش سهام هستند و قصد دارند در هر لحظه که سود بیشتر بود، نسبت به سرمایه گذاری اقدام کنند. این گروه از افراد به دنبال مدیریت و مالکیت شرکت هایی که در آن ها صاحب سهام هستند، نیستند.

شاخص ۵۰ شرکت برتر و بزرگ

اگر قصد دارید اطلاعاتی در ارتباط با 50 شرکت برتر سرمایه گذاری در بورس بدست آورید، توصیه می کنیم با متخصصان و کارشناسان با تجربه و حرفه ای مشورت کنید و بهترین هایی که درجه نقد شوندگی بالایی دارند و در بازار سرمایه تاثیر می گذارند را شناسایی کنید. شاخص دیگری تحت عنوان 30 شرکت بزرگ وجود دارد که از محاسبه میانگین وزنی ۳۰ شرکت بزرگ پذیرفته ‌شده در بورس تهران بر اساس سهام شناور آزاد تعیین می‌شود. سازمان بورس با توجه به ارزش بازار و معیارهای نقد شوندگی شرکت ها و معاملات روزانه، آن ها را رتبه بندی می کنند.

کلام آخر

یکی از موارد مهمی که در سرمایه گذاری بورس به آن پرداخته می شود، پاسخ به سوال شاخص بورس چیست، است. در واقع شاخص بورس همان عددی است که به سهامداران و معامله گران نشان می دهد که بازار در مسیر صعودی قرار دارد یا نزولی؟ به همین دلیل است که متخصصان سعی می کنند شرکت های بزرگ و تاثیر گذار را شناسایی کنند و تغییرات شاخص کل را در بازار مشاهده کنند.

این درحالی است که شرکت‌ های کوچک این میزان اثرگذاری را نداشته اما می‌توانند به تناوب شرایط، سود خوبی را عاید سرمایه ‌گذاران خود کنند که این حالت زمان بر است اما اگر مسیر رشد اقتصادی در آن ها درست تشخیص داده شود، لحظه به لحظه معاملات افزایش سود را مشاهده خواهند کرد. اگر مبتدی هستید، توصیه می شود بدون مشورت گرفتن از متخصصان و کارشناسان خبره همچون تیم سرمایه گذاری رزسا اقدام نکنید. بنابراین همین حالا تلفن را برداشته با مشاوران باتجربه ما ارتباط برقرار کنید.

شاخص بورس چیست و کاربرد انواع شاخص بورس

شاخص بورس عددی است که نشانگر وضعیت کلی بورس، روند رشد آن یا روند نزولی آن محسوب می شود. در بازار ایران چندین شاخص وجود دارد که بازار را از جنبه ها و زوایای مختلفی بررسی می کنند.

با بررسی معیار های مهم این شاخص ها اطلاعاتی در مورد گذشته و حال بورس به دست می آوریم. حال در این میان برخی از شاخص ها نسبت به بقیه آن ها از اهمیت بیشتری برخوردار می باشند که در این مقاله به آن ها خواهیم پرداخت.

بورس چیست؟

اگر بخواهیم بسیار ساده و روان توضیح دهیم به بازاری که خریداران و فروشندگان سهام خود را خرید و فروش می کنند، بورس می گویند.

شاخص به زبان انگلیسی index به معنی نشانگر و بیانگر می باشد. که نشانگر تغییرات بوجود آماده در یک بازه زمانی در چند متغییرمی باشد.

شاخص کل بورس چیست؟

این شاخص همان شاخصی است که همیشه به اسم شاخص بورس تهران در اخبار و رسانه ها می شنویم. این شاخص یکی از شاخص های مهم می باشد که اطلاعاتی در مورد سطح عمومی قیمت و همچنین سود سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس را اعلام می کند. تغییرات شاخص کل بورس نمایانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس می باشد یعنی هم تغییرات سهام و همچنین شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟ سود سالیانه ای که شرکت ها به سرمایه گذاران پرداخت می کند را محاسبه می نماید.

یک اسم دیگر این شاخص کل، شاخص قیمت و بازده نقدی Tedpix می نامند. باید در نظر داشته باشید که میزان تغییرات شاخص اهمیت دارد نه اینکه عدد شاخص، برای نمونه اگر شاخص کل بورس (شاخص بورس تهران) در یک سال گذشته از 20000 به 30000 برسد یعنی اینکه پنجاه درصد افزایش پیدا کند، بیانگر این موضوع است که میانگین بازدهی بورس در طی 1 سال گذشته 50 درصد می باشد. حال اگر سرمایه ی شرکت ها بیشتر باشند تاثیر بیشتری می توانند بر روی شاخص کل خواهند گذاشت.

شاخص کل، بیانگر میانگین حالِ تمام بازار می باشد.

دیگر مطالب آموزشی: آموزش فارکس

شاخص قیمت چیست؟

شاخص قیمت نیز یک شاخص مهم در بورس می باشد. شاخص قیمت بیانگر روند عمومی قیمت سهام تمامی شرکت های مورد قبول در سازمان بورس می باشد.

برای نمونه، اگر شاخص قیمت در یک سال گذشته 20 درصد رشد نماید بدین صورت محسوب خواهد شد که سطح عمومی قیمت ها در بورس برای مدت یکساله تقریبا 20% افزایش داشته است.

حال تفاوت شاخص قیمت با شاخص کل در محاسبه ی قیمت سهم می باشد، بدین معنی که شاخص قیمت تنها قیمت سهام شرکت ها را محاسبه می نماید. این درحالیست که در شاخص کل هم قیمت و هم سود پرداختی سالانه ی شرکت های بورسی مورد محاسبه قرار می گیرد. در این شاخص هر چه سرمایه ی شرکت ها بزرگتر باشد می توانند تاثیر بیشتری بر روی شاخص قیمت بگذارند.

شاخص ۵۰ شرکت فعال تر چیست

سازمان بورس بعد از 3 ماه لیستی از شرکت های فعال به لحاظ میزان نقد شوندگی سهام هایشان ارائه می دهد. حال منظور از نقد شوندگی یعنی سهام این شرکت شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟ ها بسیار سریع و آسان خرید و فروش می شوند. شرکت هایی که سهامشان سریه تر و آسان تر در بورس خرید و فروش می شوند را اصطلاحا می گویند که دارای شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟ نقد شوندگی بیشتر می باشند.

شاخص ۳۰ شرکت بزرگ

با این شاخص سطح عمومی قیمت سهام 30 شرکت برتر نشان داده می شود. به عبارت دیگر شاخص 30 شرکت بزرگ، 30 تا از شرکت هایی را که ارزش بازارشان در قیاس با دیگر شرکت ها بیشتر و بزرگتر باشد را نشان می دهد. بزرگی شرکت ها هم از ارزش روز بازار سهم تعیین می شود. این شرکت ها تنها 10 درصد از کل شرکت های بورسی را تشکیل می دهد اما یادتان باشد که بیش از 70 % ارزش بورس تهران به این شرکت ها اختصاص داده می شود.

کاربرد شاخص‌های بورسی چیست؟

با این شاخص ها شما می توانید از رکود یا رونق اقتصادی بازار سرمایه آگاه شوید. سهامداران و فعالان بازار سرمایه با محاسبه این شاخص ها به وضعیت کلی بازارها در حال و آینده دسترسی پیدا می کنند.

شاخص‌ بازار (Index)

شاخص در “بورس” یعنی چه؟ حتما شما هم تاکنون، بارها و بارها، شنیده‌اید که مثلا شاخص بورس امروز با 150 واحد رشد، به عدد 70 هزار واحد رسید. همچنین گاهی اوقات رسانه‌ها از کاهش شاخص بورس خبر می‌دهند. اما تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که شاخص بورس، بیانگر چیست و چرا افزایش یا کاهش آن، اهمیت دارد؟ اساس نوسانات شاخص چه مفهومی دارد؟ در این مطلب از بورسینس قصد داریم درباره شاخص‌های بورس و انواع شاخص صحبت کنیم.

درفرهنگ لغات فارسی واژه شاخص اینطور معنی شده است: برآمده ، مرتفع . 2 – برجسته ، ممتاز. 3 – (اِ.) نمودار. 4 – نمونه ، الگو، سرمشق . 5 – عددی که میانگین ارزش مجموعه ای از اقلام مرتبط با یکدیگر را برحسب درصدی از همان میانگین در فاصلة زمانی دو تاریخ بیان کند.

شاخص یک معیار آماری است که تغییرات در یک اقتصاد یا بازار بورس را نشان می‌دهد. در مورد بازارهای مالی، شاخص یک سبد فرضی از کلیه سهامی است که در آن بازار خریدوفروش می‌شود و میانگین تغییرات قیمت همه سهام را نشان می‌دهد.

روش اندازه‌گیری هر شاخص، منحصر به همان شاخص است و نمی‌توان رقم فعلی یک شاخص را با شاخصی دیگر مقایسه کرد؛ بنابراین برای مقایسه دو شاخص مختلف بهتر است درصد تغییرات شاخص‌ها را نسبت به‌روز یا ماه قبل باهم مقایسه کرد، نه عدد فعلی آن‌ها را.

از شاخص کل و سایر شاخص‌های بورس اوراق بهادار تهران می‌توان برای سنجش عملکرد شاخص بورس چیست و چه انواعی دارد؟ سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده کرد. مفهوم شاخص در بورس بسیار متفاوت است، کلمه شاخص (INDEX) در کل به معنای نمودار یا نشان‌دهنده یا نماینده می‌باشد.

شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن می‌باشد و وسیله‌ای برای اندازه‌گیری و مقایسه پدیده‌هایی است که دارای ماهیت و خاصیت مشخصی هستند که بر مبنای آن می‌توان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره بررسی نمود.

شاخص بازار سهام چیست ؟ روشی برای اندازه‌گیری بخشی از بازار سهام است. این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است.

طبق فرمول طراحی شده تغییر قیمت شرکت‌های بزرگتر که در عین حال سرمایه بیشتری نیز دارند بر نوسان شاخص تاثیر بیشتری می‌گذارد. در هر بازار بورس اوراق بهاداری می‌توان بنا بر احتیاج و کارایی شاخصهای زیادی را تعریف و محاسبه نمود.

روش محاسبه شاخص کل بورس تهران

برای درک نحوه محاسبه شاخص کل ابتدا لازم است توضیح دهیم که بازدهی سرمایه گذاران که (در بورس) سرمایه گذاری کرده اند در بورس اوراق بهادار به دو روش محاسبه می شود.

ابتدا بازدهی حاصل از دریافت سود نقدی در پایان هر سال است و دوم تغییر قیمت سهم در طول دوره سرمایه گذاری سهامدار. یعنی فرض کنید که شخصی سهامی را به ارزش هر سهم 100 تومان در ابتدای یک سال خریداری کرده است، قیمت هر سهم این شرکت در پایان سال 120 تومان شده و شرکتی که سهام آن خریداری شده است نیز در پایان سال 10 تومان به ازای هر سهم سود تقسیم کرده است. بنابراین این سرمایه گذار روی سهام توانسته تا پایان این سال در مجموع 30 تومان به ازای هر سهم سود کند و در واقع بازدهی این سرمایه گذار در پایان سال 30 درصد بوده است، زیرا سرمایه وی از 100 تومان به 130 تومان افزایش یافته است.

حال روش و فرمول محاسبه شاخص کل بورس نیز بر همین اساس می باشد. بدین معنی که شاخص کل افزایش قیمت کلیه سهام های منتشر شده در بورس و همچنین تقسیم سود نقدی این شرکت های سهامی را در نظر گرفته و بر این اساس بازدهی کلیه سهام ها و در واقع بازدهی کل بورس را محاسبه می کند که به آن شاخص کل بورس یا بازدهی نقدی بورس می گویند.

مفهوم واحد در شاخص چیست؟

شاخص براساس یک واحد تعریف می شود بدین صورت اگر شاخص کل بورس در ابتدای سال برای مثال 10 هزار واحد باشد و در پایان سال به 15 هزار واحد افزایش یابد یعنی 5 هزار واحد افزایش داشته که این به معنای بازده 50% درصدی در شاخص کل بورس است.

شاخص کل قیمت در بورس تهران برای سه گروه محاسبه می‌شود که عبارتند از:

1 – شاخص قیمت کل بازار:
که در محاسبه آن قیمت سهام تمام شرکت‌های معامله شده تاثیر داده می‌شود.

2 – شاخص قیمت تالار اصلی:
که در محاسبه آن فقط قیمت سهام شرکت‌های معامله شده در تابلو اصلی تاثیر داده می‌شود.

3 – شاخص قیمت تالار فرعی:
که در محاسبه آن فقط قیمت سهام شرکت‌های معامله شده در تابلوی فرعی تاثیر داده می‌شود.

در زیر به برخی دیگر از شاخص‌های بورس اشاره شده است:

4 – شاخص صنعت:
این شاخص عملکرد شرکت‌های صنعتی بورس را نشان می‌دهد. مفاهیم این بازار کمک می‌کند. با یکی از این کلیدها آشنا شوید:

5 – شاخص واسطه‌گری‌های مالی:
این شاخص عملکرد شرکت‌های واسطه‌گری مالی شامل هلدینگ‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و لیزینگ‌ها را نشان می‌دهد.

6 – شاخص قیمت و بازده نقدی:
این شاخص را در سال‌های اخیر روزنامه همشهری با نام شاخص بازده بازار سهام به سهامداران شناسانده است.

شاخص قیمت و بازده نقدی را می‌توان یکی از دقیق‌ترین شاخص‌های محاسبه در بورس تهران به حساب آورد زیرا هر دو مولفه تقسیم سود در شرکت‌ها و بازده سهام بر اثر افزایش قیمت سهام شرکت‌ها در آ‌ن مدنظر قرار گرفته است.

7 – شاخص عملکرد تالار اصلی:
این شاخص فقط روند حرکت قیمت سهام شرکت‌های درج شده در تابلوی اصلی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان می‌دهد.

8 – شاخص کل قیمت سهام:
این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است.
طبق فرمول طراحی شده تغییر قیمت شرکت‌های بزرگتر که در عین حال سرمایه‌ بیشتری نیز دارند بر نوسان شاخص تاثیر بیشتری می‌گذارد.

9 – شاخص عملکرد تالار فرعی:
این شاخص فقط روند حرکت قیمت سهام شرکت‌های درج شده در تابلوی فرعی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان می‌دهد

محاسبه شاخص های مختلف بر اساس فرمولهای قراردادی انجام می‌گیرد و هر شاخصی بنا بر داده ها و فرمول مورد استفاده می‌تواند گویای تغییرات خاصی باشد.

لذا به غیر از شاخص کل قیمت که نشان‌دهنده تغییرات قیمت کلیه شرکت‌ها می‌باشد مابقی شاخص‌ها بنا بر نوع محاسبه و شرکت‌هایی که در آن مورد محاسبه قرار می‌گیرند باید تفسیر شوند.

حال که تا حدودی با نحوه محاسبه شاخص‌های مختلف آشنا شدیم لازم است با توجه به اینکه سهام چه شرکت‌هایی در شاخص مورد نظر تاثیر گذار بوده اند تفسیر لازم را از شاخص مورد نظر داشته باشیم .

سرمایه گذاران باید به دو نکته توجه نمایند:

نکته ۱ – افزایش شاخص کل کلا بمعنی سودآوری کلیه سهام موجود در بورس نیست. برعکس این مسئله کاهش شاخص کل هم بمعنی ضرر در کل سهام موجود در بورس نیست.

نکته ۲ – یکی از مهمترین مسائل در سرمایه‌گذاری در بورس تشکیل سبد سهام است. سرمایه گذاران باید از هر صنعتی یک نوع از سهام آن صنعت را در سبد خود داشته باشند.

شاخص هم وزن بورس چیست؟

در محاسبه شاخص هم‌وزن، بزرگی و کوچکی شرکت‌ها در محاسبه دخالت داده نمی‌شوند و همه شرکت‌ها به یک میزان در شاخص اثر می‌گذارند.

به طور مثال شرکت بزرگی مانند هلدینگ خلیج فارس با شرکت کوچکی مانند دامداری تليسه نمونه هم‌وزن است. بنابراین نوسانات قیمتی آنها تاثیر مشابهی روی شاخص هم‌وزن می‌گذارد.

بنابراین این عامل باعث می‌شود در برخی روزهایی که به طور مثال شاخص کل مثبت است ولی اکثر سهام بازار منفی هستند، شاخص هم‌وزن منفی شود زیرا وضعیت اکثریت سهام بازار است که در شاخص هم‌وزن منعکس می‌شود.

مبنای شاخص هم‌وزن 10000 واحد بوده و از اول فروردین 1393 معرفی شده است.

به نظر می‌‌رسد که این شاخص با کیفیت بهتری نشان‌دهنده کلیت وضعیت بورس تهران است.

برای درک تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن می‌توانید ویدئوی زیر را تماشا کنید

این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.اصطلاحات دیگر را ببینید.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: